Czy poprawna jest forma za ile? „Kupiłam bilet za 2 zł”. „Kupiłam dwa bilety za 2 zł”. Sama często używam tego zwrotu zamiast mówić: po ile. Czy jest to błąd?

Szanowni Państwo,
zdumiewa mnie maniera jednego z najpopularniejszych i najbardziej doświadczonych komentatorów sportowych w naszej telewizji. Chyba w każdej transmisji używa zwrotu X minut poza nami, gdy informuje, ile czasu gry już upłynęło. Zawsze wydawało mi się, że przyimek poza albo dotyczy położenia w przestrzeni, albo jest wyrazem bliskoznacznym do oprócz, ale nie ma nic wspólnego z określeniem czasu (wystarczy raczej za nami).
Czy moje przypuszczenia są trafne?

Czy dopuszczalne jest stosowanie oboczności składniowych dla pytania o cenę towaru? Często słyszymy na ile to pan ma?, po ile to pan ma? czy za ile to pan ma? Czy pomimo bazarowego obycia zwrotów można wszystkie z nich uznać za zgodne z normą? A które z nich są zgodne z zasadą kultury językowej (perfekcjonizmu lub puryzmu)?

Spotykam się z tym problemem na co dzień: wcześniej uczyłem Polaków francuskiego, teraz uczę Węgrów polskiego. Gdy natrafiam na zdanie typu: „Powiedział, żebym mu dał…”, to tłumaczę moim uczniom, że jest to tryb łączący, mylnie przedstawiany przez polskie gramatyki jako przypuszczający. Przecież istnieje zarówno syntaktyczna, jak i semantyczna różnica między powyższą formą a podobną w zdaniu: „Wiem, że dałbyś mi, gdybym cię o to poprosił”.
Wprawdzie kilku polskich gramatyków proponowało rozróżnienie między obu trybami (tak przecież odmiennymi), ale nie przyjęło się ono, mimo że ułatwiłoby życie nauczycielom tych języków, w których istnieje osobny tryb przypuszczający i osobny łączący (romańskie) i nauczycielom polskiego na Węgrzech. Istnieje zresztą wiele takich zjawisk, których inne niż tradycyjne przedstawienie ułatwiłoby dzieciom naukę języków (np. we francuskim pojęcie równoważnika zdania jest obce, uważam, że również i w polskim jest ono niepotrzebne). Czy nauka gramatyki polskiej nie powinna być w jakiejś mierze nastawiona porównawczo, aby dzieci nauczyć, że nie wszędzie na świecie ludzie myślą takimi kategoriami, jakie zostały zdefiniowane (dość dawno temu na dodatek) przez polskie gramtyki?
Dziękuję za odpowiedź
Arkadiusz Karski
Bukowno / Budapeszt

Dzień dobry!
Przeglądałam ostatnio podręczniki do nauki języka polskiego jako obcego. Zdziwiło mnie to, że podają one cztery tylko koniugacje, podczas gdy w różnych słownikach języka polskiego podaje się jedenaście wzorów koniugacji (a oprócz tego warianty niektórych z nich). Z czego wynika ta różnica i ile w końcu mamy koniugacji w języku polskim?
Uprzejmie dziękuję za odpowiedź i życzę dobrego dnia!
Katarzyna

Dzień dobry,
moje pytanie dotyczy podziału na rodzaj przymiotnika, rzeczownika i czasownika. Czy w l. pojedynczej wyróżniamy r. męski, żeński i nijaki, a w l. mnogiej r. męskoosobowy i niemęskoosobowy (czy po prostu r. męski, żeński i nijaki)? Spotkałam się z podziałem l. pojedynczej na męski (w ramach którego wydzielamy m.in. r. męskoosobowy), żeński i nijaki? Jaki jest podział klasyczny (szkoła podstawowa, liceum, gimnazjum), a jaki akademicki (szkoła wyższa)?
Z poważaniem
Patrycja Redzińska

Witam serdecznie!
Piszę do Państwa, ponieważ mam pytanie: ile słów liczy język polski na chwilę obecną (chodzi mi oczywiście o przybliżoną liczbę)? Pytam, ponieważ dostałam taką pracę domową z angielskiego. Nauczyciel chce udowodnić wyższość języka angielskiego nad polskim i prosi o takie dane w konkretnych liczbach. Twierdzi, że język angielski liczy 2 mln słów. Byłabym bardzo wdzięczna za pomoc i krótką odpowiedź do 2.11.2006r. Piszę do Państwa, ponieważ wiem, że jesteście Państwo niejako autorytetem w tej kwestii.
Pozdrawiam,
Renata Kmita

Czy istnieje zestawienie pokazujące, ile procent słów w języku polskim to zapożyczenia? Znalazłem diagram dotyczący języka angielskiego, ale o naszej mowie nie mogłem wyszukać niczego. Udało mi się tylko znaleźć informację, że w polszczyźnie funkcjonuje lub funkcjonowało 2,4 tys. słów pochodzących z niemieckiego, ale to zdecydowanie zbyt mało obszerna informacja. Czy są jakieś badania na ten temat? Interesuje mnie szczególnie liczba latynizmów i germanizmów.

Dzień dobry,

mam pytanie odnośnie poniższego zdania:

W całym badaniu zostanie pobrane od Pana/Pani w sumie do 53 ml krwi. 

Czy forma zostanie pobrane jest prawidłowa w odniesieniu do tego liczebnika? Do głowy przychodzą mi również formy zostaną pobrane i zostanie pobranych.

Która z nich jest prawidłowa w odniesieniu do tego liczebnika i jak się to zmienia, jeżeli zamiast 53 ml pojawi się np. 58 ml?

Dziękuję za odpowiedź

Andrzej Żurek

Szanowni Państwo,
czy kursywując wyrazy: perpetuum mobile drugiego rodzaju, mam zapisać kursywą cały zwrot, czy tylko łac.: perpetuum mobile? Podobnie w wyrażeniu: i-tego, n-tego, w których i, n oznacza jakąś liczbę, niewiadomą, czy kursywą mam zapisać tylko i, n, czy również końcówkę deklinacyjną?
Dziękuję za pomoc!
Pozdrawiam!